Γράφει ο Σταμάτης Παπαδάτος
Η βία και η κακοποίηση αποτελούν χαρακτηριστικό της κοινωνίας και δεν έχει παρατηρηθεί μέχρι σήμερα κοινωνία χωρίς βία.
Στις μέρες μας, όμως, η κατάσταση είναι σαφώς βεβαρημένη.
Η αποθέωση της βίας και της κακοποίησης σε όλες τις μορφές της και η διαρκώς αυξανόμενη προβολή της, η αποπροσωποποίηση των σχέσεων, η κοινωνική αναλγησία, η διάρρηξη του κοινωνικού ιστού, ο ανταγωνισμός, η αποθέωση του ατομικού επιτεύγματος και η μοναχική πορεία χωρίς οράματα, στόχους και ιδανικά καθιστούν το σύγχρονο άνθρωπο ευάλωτο στην εκδήλωση βίαιων μορφών κακοποίησης και συμπεριφορών.
Οι δείκτες των επιπέδων της βίας που παρουσιάζει η ελληνική κοινωνία στο χώρο και το χρόνο, αποτελούν την πλέον αξιόπιστη μονάδα μέτρησης των φαινομένων κοινωνικής παθογένειας, βίας και κακοποίησης σε όλες τις μορφές της και σε όλους τους χώρους.
Τα πρόσφατα γεγονότα και ο σάλος που δημιουργήθηκε έφεραν και πάλι στο προσκήνιο ένα μεγάλο κοινωνικό πρόβλημα, την σεξουαλική κακοποίηση που κατά διαστήματα δίνει το παρόν και «λάμπει» στην επικαιρότητα.

Η σεξουαλική κακοποίηση αποτελεί ένα μεγάλο κεφάλαιο από τη σεξουαλικότητα, που όπως είναι γνωστό, καλύπτει το σύνολο της ζωής του ανθρώπου και επηρεάζει όλες τις διαστάσεις της ανθρώπινης υπόστασης, τη βιολογική, την ψυχική, την κοινωνική.
Θα πρέπει όμως να τονίσουμε ότι, από άγνοια ή και προχειρότητα στη διατύπωση του προβλήματος, στην εποχή μας υποτιμάται η ψυχολογική διάσταση της ανθρώπινης σεξουαλικότητας, ενώ αντίθετα τονίζεται η βιολογική πλευρά του σεξ, δηλαδή η καθαρά σαρκική πλευρά των σχέσεων αυτών, απογυμνωμένη από κάθε συναίσθημα.
Αυτό είναι ένα τραγικό αποτέλεσμα μιας άκρατης υποκειμενικότητας, που δεν επιτρέπει στον άνθρωπο να συλλογισθεί ότι πέρα από το «εγώ» υπάρχει και ο υπόλοιπος αισθητός ή και νοητός κόσμος!

Έτσι καταλήγουμε στην τραγικότερη μορφή της σεξουαλικότητας, την ωμή κακοποίηση που, στη σύγχρονη εποχή έχει προσλάβει τραγικές διαστάσεις και που τώρα τα ταμπού της σοβαροφανούς κοινωνίας μας, υποχωρώντας ή σπάζοντας, μας φέρνουν προ του προβλήματος, που η σημερινή του διάσταση δεν επιτρέπει τους εφησυχασμούς μας!

Στην ταραγμένη κοινωνία του σήμερα για να εξετάσουμε διεξοδικότερα την κακοποίηση με τη σημερινή της μορφή, όπως αποκαλύπτεται με τις τραγικές ιστορίες, των οποίων γινόμαστε μάρτυρες, όπως αυτές εξιστορούνται στα ΜΜΕ, τα οποία, μερικές φορές, χάριν μιας κακώς εννοούμενης ακροαματικότητας, δε διστάζουν να προβάλλουν ιστορίες και αφηγήσεις γύρω από το θέμα μας, που ενδεχομένως, αντί να προσφέρουν λύσεις και σωτήριες παρεμβάσεις, αντίθετα γίνονται, ίσως, πρόξενοι μεγάλων προβλημάτων οικογενειακών και κοινωνικών, ενώ δεν αποκλείεται και ο κακώς εννοούμενος μιμητισμός, ιδίως ανάμεσα στους νέους μας, που δεν έχουν ακόμα προλάβει να αναπτύξουν τους αμυντικούς εξοπλισμούς της προσωπικότητάς τους.

Η κρίση των ηθικών αξιών και η παρεπόμενη απ’ αυτήν αδυναμία των κοινωνικών θεσμών να ανταποκριθούν στις επαυξημένες σύγχρονες ανάγκες, επηρεάζουν τον ανθρώπινο ψυχισμό και γεννούν τη χαλάρωση των ηθών.
Είναι αναγκαίο και πρέπει να δοθούν ευκαιρίες στους νέους και να διασφαλισθούν τα μέσα για την επίτευξή τους, να επαναπροσδιορισθούν οι στόχοι της νέας γενιάς, να μειωθεί το άνοιγμα της ψαλίδας μεταξύ πλουσίων και φτωχών, να αμβλυνθούν οι ανισότητες, να ενσωματωθούν οι κοινωνικά αποκλεισμένες και οι μειονοτικές ομάδες του πληθυσμού.
Παρατηρείται ότι η μανία για την απόκτηση υλικών αγαθών και χρήματος, ανάγεται σε πρωταρχική αξία ζωής και αποτελεί, δυστυχώς, για πλείστους όσους το μοναδικό ίσως κριτήριο κοινωνικής και προσωπικής επιτυχίας, σαν να έχουν λείψει και να έχουν εκμηδενιστεί τα αγαθά της αξιοπρέπειας, της ηθικής προσωπικότητας, της εντιμότητας, αλλά και του αλτρουισμού.

Κατ’ αυτόν τον τρόπο υποβαθμίζεται η ίδια η αξία της ανθρώπινης ζωής, αφού το «έχειν» αντικαθιστά το «είναι» και η βιαιότητα του ανθρώπου αναπτύσσεται πλέον εις το έπακρον για την κατάκτηση του «έχειν».
Ο άνθρωπος έτσι ουσιαστικά γίνεται δούλος και της βιαιότητας πολλές φορές, που όμως τελικά τον οδηγεί στους δρόμους της κατακτητικότητας, μια μορφή – ίσως η πλέον επικίνδυνη και αποκρουστική.

Η προβολή επίσης κακών προτύπων στην τηλεόραση των δήθεν καλλιτεχνικών ταινιών, τους τηλεοπτικούς «μάνατζερ» η απαράδεκτη συμπεριφορά τους και οι βλαπτικές της συνέπειες για τους ίδιους και την κοινωνία, επηρεάζουν αρνητικά, ιδίως τα νέα παιδιά.

Σκιαγραφώντας τους θύτες τους βλέπουμε να κινούνται ανάμεσά μας άνθρωποι σαν εμάς, παντρεμένοι άντρες, γυναίκες με παιδιά, μεσοαστοί, που κάνουν μια ζωή «κανονική», χωρίς ορατά προβλήματα.
Ανήκουν σ’ όλα τα κοινωνικά και μορφωτικά επίπεδα.
Δεν προέρχονται μόνο από το περιθώριο της κοινωνίας, δεν έχουν όψη κακού και κανείς δεν μπορεί να προβλέψει το βρώμικο και αρρωστημένο σκοπό τους.

Στα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων και στα κανάλια, μόνο όταν φιγουράρουν με μεγάλα γράμματα σαν κτήνη, αποκαλύπτονται οι κρυφές πτυχές της ταυτότητάς τους.
Απαραίτητη κρίνεται η δική μας συμπαράσταση για μια ουσιαστική κοινωνική άμυνα εναντίων όλων εκείνων των βδελυρών εγκληματιών, που αδίστακτοι επιδιώκουν την ανατροπή της ηθικής τάξης και της κοινωνικής καταξίωσης όλων των κακοποιημένων θυμάτων.
Πρέπει να εκλείψει και ο δικός μας μιθριδατισμός μπροστά σ’ αυτά τα φαινόμενα που συχνά βλέπουμε μπροστά μας, που τα ξεπερνάμε με ένα αδιάφορο σήκωμα των ώμων.
Δεν πρέπει να σιωπούμε όταν αντιλαμβανόμαστε νοσηρά φαινόμενα και καταστάσεις.
Γιατί η σιωπή δεν είναι χρυσός.