Τελικά δίκαια αναρωτιόμαστε αν υπάρχει κάποιος τομέας που οι “άριστοι” και οι “επιτελικοί” να μην μένουν μετεξεταστέοι. Αυτή τη φορά, “κάτω από τη βάση” βάζει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή το Στρατηγικό Σχέδιο (ΣΣ) της χώρας για τη νέα ΚΑΠ, με ένα κείμενο σχεδόν 300 παρατηρήσεων στην υποτιθέμενη αγροτική πολιτική της Κυβέρνησης της ΝΔ.
Μέσα από 29 αρχικές και κομβικές παρατηρήσεις, η ΕΕ κάνει “φύλλο και φτερό” το Στρατηγικό Σχέδιο, αμφισβητώντας τη συνοχή και συνέπεια του σχεδίου με τα αποτελέσματα της SWOT Ανάλυσης, και κυρίως το κατά πόσο το ΣΣ εξυπηρετεί την ανθεκτικότητα της γεωργίας και τη διασφάλιση της πιο κρίσιμης από ποτέ διατροφικής ασφάλειας, ενώ ζητείται να αναθεωρηθούν οι στόχοι και ο έλεγχος της επίτευξής τους.
Ακόμη, κρίνεται σαν αναποτελεσματική η πρόταση για την αναδιανεμητική ενίσχυση και την ουσιαστική στήριξη των μικρών και μεσαίων γεωργικών εκμεταλλεύσεων, ενώ αμφισβητείται ευθέως η ενίσχυση της εμπορικής και διαπραγματευτικής θέσης των αγροτών.
Οι συνδεδεμένες ενισχύσεις βρίσκονται ουσιαστικά “στον αέρα”, ενώ η αντιμετώπιση των κινδύνων για την παραγωγή και το αγροτικό εισόδημα και η διαχείριση των επιπτώσεων των κρίσεων, με διπλό στόχο τη διασφάλιση της παραγωγής και του αξιοπρεπούς εισοδήματος για τους παραγωγούς, τίθενται σε αμφισβήτηση. Αλλά και στην περιβαλλοντική διάσταση, η ΕΕ διαπιστώνει περιορισμένες δυνατότητες του ΣΣ.
Η συνεχής επανάληψη φράσεων «η Ελλάδα καλείται να προσδιορίσει», «η Ελλάδα καλείται να διευκρινίσει», «η ΕΕ αμφισβητεί», «η Ελλάδα καλείται να επεξεργαστεί καλύτερα τη στρατηγική της», δεν αφήνει καμία αμφιβολία για την προχειρότητα, αποσπασματικότητα και εντέλει την έλλειψη στρατηγικής διαμόρφωσης του ΣΣ που επεφύλαξε για τον αγροτικό κόσμο η Κυβέρνηση της ΝΔ.
Οι αρνητικές συνέπειες των ατυχών, αποσπασματικών και δέσμιων ποικίλων συμφερόντων πολιτικών επιλογών που κάνει η σημερινή Κυβέρνηση θα είναι τεράστιες για τους αγρότες και την παραγωγή, κι αυτό γίνεται πια καθαρό, με τον πιο ντροπιαστικό δυστυχώς τρόπο, ακόμη και από την ΕΕ.
Με ερώτηση που κατέθεσε σήμερα ο Τομεάρχης Αγροτικής Ανάπτυξης του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ Στ. Αραχωβίτης και συνυπογράφεται από 50 ακόμη βουλευτές και βουλεύτριες του κόμματος, θέτουν την πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Αγροτ. Ανάπτυξης και Τροφίμων προ των ευθυνών της για τις αποτυχημένες πολιτικές επιλογές που έκανε στην βιαστική και εν κρυπτώ σύνταξη του Στρατηγικού Σχεδίου (ΣΣ) της χώρας για τη νέα ΚΑΠ και απαιτούν να εξηγήσει στον αγροτικό κόσμο πως σκοπεύει να διορθώσει, έστω και τώρα, με όραμα και στρατηγική, αυτή τη ντροπιαστική αστοχία.
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ερώτησης:
Αθήνα, 9 Μαΐου 2022
ΕΡΩΤΗΣΗ
Προς τον κ. Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων
Θέμα: «Σε ποια στρατηγική κατεύθυνση θα γίνει η αναθεώρηση του Στρατηγικού Σχεδίου της Χώρας για τη νέα ΚΑΠ;»
Η Κυβέρνηση της ΝΔ αντιμετώπισε από την αρχή τον σχεδιασμό του Στρατηγικού Σχεδίου (ΣΣ) της χώρας για τη νέα ΚΑΠ με αφάνταστη προχειρότητα, χαρακτηριστική ελαφρότητα και διεκπεραιωτική λογική, επαναπαυόμενη στις επικοινωνιακές φιέστες κι όχι στην ουσία που απαιτούσε το συγκεκριμένο Σχέδιο, με το οποίο ουσιαστικά δρομολογείται το μέλλον και η προοπτική των αγροτών και των κτηνοτρόφων της χώρας μας για το αμέσως προσεχές διάστημα. Πολλές φορές την περασμένη χρονιά, ως ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, στηλιτεύσαμε την εγκληματική αυτή τακτική της πολιτικής ηγεσίας του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. Δυστυχώς, οι προτάσεις μας πάνω στα μείζονα ζητήματα της νέας ΚΑΠ, τα καλέσματα σε ουσιαστικό διάλογο και διαβούλευση με τους παραγωγικούς φορείς, για μια στρατηγική αντιμετώπιση των κρίσιμων θεμάτων ακόμη και για ουσιαστικό διάλογο και στο πλαίσιο της Βουλής και των διαδικασιών της, ήταν «φωνή βοώντος εν τη ερήμω».
Αυτό έρχεται τώρα να επιβεβαιώσει, με τον πιο εμφατικό τρόπο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία, στο κείμενο των Παρατηρήσεων της 30/3/2022 που απέστειλε και στη χώρα μας, κάνει «φύλλο και φτερό» το Στρατηγικό Σχέδιο της Κυβέρνησης της ΝΔ. Γιατί προφανώς, δεν περιποιεί τιμή για τη χώρα μας η συνεχής επανάληψη φράσεων «η Ελλάδα καλείται να προσδιορίσει», «η Ελλάδα καλείται να διευκρινίσει», «η ΕΕ αμφισβητεί», «η Ελλάδα καλείται να επεξεργαστεί καλύτερα την στρατηγική της».
Πέρα από τις περίπου 260 Παρατηρήσεις που εξειδικεύουν τις προτεινόμενες από της ΕΕ αλλαγές του Στρατηγικού σχεδίου της χώρας μας, παρατίθενται μια σειρά από 29 κομβικές παρατηρήσεις που θέτουν πολύ σοβαρά ζητήματα για την ουσία του ήδη κατατεθειμένου Εθνικού Στρατηγικού Σχεδίου.
Συγκεκριμένα, αμφισβητείται η συνοχή και συνέπεια του σχεδίου με τα αποτελέσματα της SWOT Ανάλυσης και ο βαθμός ενσωμάτωσης των ευρημάτων στο ΣΣ. Επιπλέον, η χώρα μας καλείται να αναθεωρήσει τους στόχους και τον έλεγχό της επίτευξης τους. Ιδιαίτερη σημασία έχει ακόμη μια σειρά παρατηρήσεων που αφορούν στην ανθεκτικότητα της γεωργίας που συνδέονται με τη διασφάλιση της, σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα, της διατροφικής ασφάλειας.
Συγκεκριμένες παρατηρήσεις καίριας σημασίας σχετίζονται με την αναδιανεμητική ενίσχυση και την αναποτελεσματική πρόταση για την ουσιαστική στήριξη των μικρών και μεσαίων γεωργικών εκμεταλλεύσεων καθώς και παρατηρήσεις για την ενίσχυση της εμπορικής και διαπραγματευτικής θέσης των αγροτών.
Επίσης, όσον αφορά τις συνδεδεμένες ενισχύσεις, αυτές ουσιαστικά βρίσκονται στον αέρα εφόσον αναδεικνύονται σοβαρά ζητήματα τεκμηρίωσης, αποτελεσματικότητας και νομιμότητας.
Ένα ακόμη ζήτημα που τίθεται και αποκτά ιδιαίτερη σημασία μετά τις πρόσφατες εξελίξεις μετά τη Ρωσική εισβολή, είναι η αντιμετώπιση των κινδύνων για τη παραγωγή και το αγροτικό εισόδημα και η διαχείριση των επιπτώσεων των κρίσεων με διπλό στόχο τη διασφάλιση της παραγωγής και αξιοπρεπούς εισοδήματος για τους παραγωγούς. Ιδιαίτερη δε μνεία γίνεται για την αντιμετώπιση του συγκεκριμένου ζητήματος σε κλάδους με ισχυρή εξάρτηση από εισαγωγές.
Αλλά και στην περιβαλλοντική διάσταση, η ΕΕ διαπιστώνει περιορισμένες δυνατότητες του ΣΣ, αφού ευθέως αμφισβητεί την συμβολή του Σχεδίου στη μείωση των απωλειών των θρεπτικών στοιχείων, την αποτελεσματική χρήση του νερού, την ενίσχυση της βιοποικιλότητας και της βιολογικής καλλιέργειας. Η δε αξιοποίηση των παρεμβάσεων για την αύξηση της ιδιοπαραγωγής και χρήσης των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας στον αγροτικό τομέα καθώς και για τη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας περιλαμβάνονται ακόμη στις κατατεθείσες παρατηρήσεις. Δεν λείπουν και σημαντικές παρατηρήσεις για τα δασικά μέτρα καθώς και παροτρύνσεις για την πρόταση μέτρων -πλέον των γνωστών LEADER- για την κοινωνικο-οικονομική ενδυνάμωση της ελληνικής υπαίθρου. Τέλος ζητούμενο ακόμη είναι ο βαθμός συντονισμού, συνεργειών και συμπληρωματικότητας με άλλα χρηματοδοτικά εργαλεία.
Και μετά από όλα τα παραπάνω, η απάντηση της πολιτικής ηγεσίας του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, πέρα από τον απολογητικό χαρακτήρα της και την αναγνώριση, επί της ουσίας, των ελλείψεων και των αδυναμιών του ΣΣ, εξαντλείται σε μια «δήλωση προθέσεων» για την ουσιαστική αναθεώρησή του, χωρίς όμως ούτε να δείχνει να αντιλαμβάνεται την ουσία των Παρατηρήσεων ούτε την συγκυρία και τις νέες απαιτήσεις και δράσεις που αυτή επιβάλλει.
Είναι δυστύχημα για τη χώρα ότι όλα αυτά συνέβησαν την περίοδο που ήδη το κύμα ακρίβειας είχε αρχίσει να σαρώνει την ελληνική οικονομία, να πλήττει τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις και βεβαίως να συνθλίβει την αγροτική οικονομία και τους παραγωγούς. Όλα αυτά συνέβησαν και συμβαίνουν ενώ παράλληλα η Κυβέρνηση της ΝΔ επιδεικνύει σταθερά την μεγαλύτερη αναλγησία, αδιαφορία και ανεπάρκεια στην αντιμετώπιση του κύματος ακρίβειας που γιγαντώνει αμείωτα το κόστος παραγωγής των αγροτικών προϊόντων.
Επειδή, με βάση όλα τα παραπάνω αλλά και την αρνητική τροπή και μακροχρόνια αβεβαιότητα που έχει επέλθει και που συνεχίζεται για την παγκόσμια οικονομία, αλλά και συγκεκριμένα για την Ευρωπαϊκή Ένωση μετά τη Ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, είναι απόλυτη προτεραιότητα να ληφθούν υπόψη με σοβαρότητα και οραματική στρατηγική όλες οι παράμετροι που τίθενται από την αξιολόγηση της ΕΕ για το ΣΣ της χώρας μας
Επειδή οι τυχόν ελλειμματικές ή και λανθασμένες επιλογές που η κυβέρνηση της ΝΔ ετοιμάζεται να υιοθετήσει βεβιασμένα και αποσπασματικά, θα θέσουν τον αγροτικό τομέα της χώρας μας σε κίνδυνο επιβίωσης, αλλά και σε διακινδύνευση την πρόσβαση των Ελλήνων σε προσιτά τρόφιμα
Επειδή είναι βέβαιο ότι οι αστοχίες και οι μεγάλες καθυστερήσεις στην έναρξη υλοποίησης του στρατηγικού σχεδίου αγροτικής ανάπτυξης θα έχουν ως αποτέλεσμα την απώλεια σημαντικών ενισχύσεων για τους αγρότες της Χώρας μας
Επειδή είναι πιο κρίσιμο από ποτέ να οργανωθούν συντεταγμένα και με ολιστική προσέγγιση στρατηγικές πολιτικές επιλογές που θα βοηθήσουν τη χώρα να αντιμετωπίσει την κρίση αυτή με όσο το δυνατόν πιο αποτελεσματικά και ανώδυνα για τη μεγάλη κοινωνική πλειοψηφία
Επειδή τέλος οι επιλογές αυτές θα είναι δεσμευτικές για τα επόμενα χρόνια και θα επηρεάσουν σε πολύ κρίσιμες συγκυρίες τον αγροτικό τομέα, την οικονομία της υπαίθρου και την αξιοπρεπή διαβίωση των παραγωγών και των Ελλήνων καταναλωτών ενώ οι επιλογές αυτές καλούνται ταυτόχρονα να οικοδομήσουν μια αειφόρα γεωργία με σεβασμό στο περιβάλλον
Ερωτάται ο αρμόδιος Υπουργός:
- Ποιες είναι οι νέες στρατηγικές προτεραιότητες που θα τεθούν στην αναθεώρηση του Στρατηγικού Σχεδίου της Χώρας για τη Νέα ΚΑΠ, υπό το πρίσμα και της συνεχόμενης επιδείνωσης του εγχώριου αλλά και του παγκόσμιου οικονομικού περιβάλλοντος;
- Πώς σκοπεύει να ενσωματώσει έγκαιρα και ολοκληρωμένα τις στρατηγικές αυτές στην αναθεώρηση του ΣΣ, λαμβάνοντας επί της ουσίας υπόψη το κείμενο των Παρατηρήσεων της 30/3/2022 που η Ευρωπαϊκή Επιτροπή απέστειλε και στη χώρα μας;
- Θα υπάρξει μέχρι την υποβολή του αναθεωρημένου ΣΣ ουσιαστική διαβούλευση και με ποιους όρους, με τους κοινωνικούς και οικονομικούς φορείς;
- Ποιες επιπλέον πολιτικές σχεδιάζει ούτως ώστε να στηρίξει επιπλέον της ΚΑΠ την αγροτική οικονομία και την πρόσβαση των Ελλήνων σε προσιτά τρόφιμα;
Οι Ερωτώντες Βουλευτές
Αραχωβίτης Σταύρος
Αβραμάκης Ελευθέριος
Αλεξιάδης Τρύφων
Αναγνωστοπούλου Αθανασία (Σία)
Αυγέρη Θεοδώρα (Δώρα)
Αυλωνίτης Αλέξανδρος-Χρήστος
Βαγενά Άννα
Βαρδάκης Σωκράτης
Βαρεμένος Γιώργος
Βέττα Καλλιόπη
Γιαννούλης Χρήστος
Γκαρά Αναστασία (Νατάσσα)
Γκιόλας Ιωάννης
Ελευθεριάδου Σουλτάνα (Τάνια)
Ζεϊμπέκ Χουσεΐν
Ηγουμενίδης Νικόλαος
Θραψανιώτης Μανόλης
Καλαματιανός Διονύσης
Κασιμάτη Νίνα
Κάτσης Μάριος
Καφαντάρη Χαρά
Κόκκαλης Βασίλειος
Λάππας Σπυρίδων
Μάλαμα Κυριακή
Μαμουλάκης Χαράλαμπος (Χάρης)
Μάρκου Κωνσταντίνος
Μεϊκόπουλος Αλέξανδρος
Μηχαηλίδης Ανδρέας
Μπάρκας Κωνσταντίνος
Μπουρνούς Ιωάννης
Μωραΐτης Αθανάσιος (Θάνος)
Ξανθόπουλος Θεόφιλος
Ξενογιαννακοπούλου Μαριλίζα
Παπαδόπουλος Αθανάσιος (Σάκης)
Παπαηλιού Γεώργιος
Παπανάτσιου Αικατερίνη
Πέρκα Θεοπίστη (Πέτη)
Πολάκης Παύλος
Πούλου Παναγιού (Γιώτα)
Σαντορινιός Νεκτάριος
Σκουρολιάκος Παναγιώτης (Πάνος)
Συρμαλένιος Νικόλαος
Τελιγιορίδου Ολυμπία
Τζούφη Μερόπη
Τόλκας Άγγελος
Φάμελλος Σωκράτης
Φίλης Νικόλαος
Φωτίου Θεανώ
Χατζηγιαννάκης Μιλτιάδης
Χρηστίδου Ραλλία
Ψυχογιός Γεώργιος