Γράφει ο Νίκος Μπακής

Ένας καλοδιατηρημένος ρωμαϊκός τάφος έχει βρεθεί μέσα στην καρδιά της Λακωνίας. Κατά πάσα πιθανότητα στην ίδια περιοχή να βρίσκεται και το Ομηρικό Έλος, το οποίο το αναφέρει ο Όμηρος στην Ιλιάδα (ραψωδία β΄, στίχος 584), ως μία από τις δέκα πόλεις υπό την κατοχή του Βασιλιά Μενέλαου. Καθώς επίσης και ένας κρυμμένος λαξευτός θολωτός τάφος, που διασώθηκε από την ισοπέδωση και καταστροφική μανία των κατοίκων της περιοχής.

Σύμφωνα με τον περιηγητή Παυσανία η ίδρυση της Ακραίας ανάγεται στους προϊστορικούς χρόνους. Ήταν μία από τις αξιόλογες παραλιακές πόλεις της Λακωνίας. Το όνομά της το πήρε από τον ιδρυτή της Ακρίαπου κατάγεται, σύμφωνα με παραδόσεις εκείνης της εποχής, από την Σπάρτη. Η θέση της, στην Κοκκινιά, έχει προσδιοριστεί από τα σκόρπια θραύσματα πήλινων αγγείων και από τον ανεπίγραφο ανδριάντα του Νικοκλή.

Λόγω της τοποθεσίας της είχε εμπορική και ναυτική επικοινωνία με άλλες παραλιακές πόλεις της Λακωνίας. Στην πόλη υπήρχε ο ναός της μητέρας των Θεών Κυβέλης ή Ρέας, που θεωρείτε ο αρχαιότερος της Πελοποννήσου από άλλους όμοιους ναούς. Μέσα στο ναό υπήρχε το λατρευτικό άγαλμα της θεάς, που δυστυχώς δεν διασώζεται. Κατά τον σεισμό του 375 μ.Χ. το προς τη θάλασσα τμήμα της πόλης κατεδαφίστηκε.

Οι αρχαιολογικοί αυτοί χώροι βρίσκονται στις βουνοπλαγιές του Πάρνωνα, πάνω από την εύφορη πεδιάδα του Έλους. Το 1926 μέχρι και την δεκαετία του 1950 άρχισε η συστηματική κατασκευή καναλιών για την πλήρη αποξήρανση του βάλτου. Ας σημειωθεί ότι τμήμα της περιοχής βρίσκεται ακόμα και σήμερα κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας. Το δυτικότερο άκρο της εύφορης πεδιάδας δεν μετατρέπεται πλέον σε έλος, χάρη στη βοήθεια συστήματος αντλιοστασίων, ενώ αντίθετα στην ανατολική πλευρά, μεγάλα τμήματα της πεδιάδος μετατρέπον­ται κατά τους χειμερινούς μήνες σε λίμνη. Όπως και να’ χει, η ευρύτερη περιοχή στα μυκηναϊκά χρόνια βρισκόταν κάτω από την θάλασσα.

Ένα μεγάλο Ευχαριστώ στον καλό μου φίλο Μιχάλη Λεϊμονίτη για την υπέροχη ξενάγηση. Περισσότερες πληροφορίες για την περιοχή θα έχουμε σε επόμενο άρθρο.  

Τέλος θα ήθελα να κάνω μια μικρή επισήμανση στην Εφορία Αρχαιοτήτων Λακωνίας (ΕΦ.Α.ΛΑΚ.), ενόψει της τουριστικής περιόδου. Λακωνία δεν είναι μόνο ο Μυστράς, η Μονεμβασιά και η πλατεία της Σπάρτης. Υπάρχουν μαγευτικά μέρη και πλούσιοι αρχαιολογικοί θησαυροί, μοναδικοί στον κόσμο, που περιμένουν υπομονετικά τουρίστες από όλο τον κόσμο να απολαύσουν στον τόπο μας.

Φωτογραφίες: Νίκος Μπακής